اعتصاب غذاي 700 زنداني كُرد در تركيه اين روزها بازتاب زيادي در رسانههاي دنيا داشته و دولت تركيه بر سر يك بازي دو سر باخت قرار گرفته است كه انتخاب هر يك از دو مسير ميتواند يك ضربه حيثيتي به اين دولت وادار كند.
در اين زمينه كارشناس بخش كُردي بولتن نيوز، تحليل جامعي از آخرين وضعيت ماجرا و همچنين ارتباط اين قضيه با تحولات سوريه ارائه كرده كه در ادامه ميخوانيم:
وقتي بحران سوريه روابط كُردهاي تركيه با دولت مركزي را بحراني ميكند
دولت ترکیه با شروع بحران سوریه با ورود به صحنه این بحران، بطور جدی سعی کرد که سمت و سوی بحران را بسوی کنترل قدرت از سوی نیروهای اخوان المسلمین هدایت کند که به تفکرات حزب حاکم در ترکیه نزدیک هستند. اما به یکباره با پدیده کردها در سوریه روبرو شد که نه تنها حضور ترکیه در سوریه را بر نمی تابیدند بلکه بصورت جدی تر وارد عرصه درگیری با ترکیه شدند.
حضور داود اوغلو در اربیل و فشار بر بارزانی جهت جلوگیری از گسترش نفوذ گروههايی که تحت حمایت پ.ک.ک بزرگترین گروه مسلح مخالف دولت ترکیه بودند نیز کمکی به موضوع رابطه کردهای سوریه با ترکیه نکرد و همزمان با برافراشتن پرچم های پ.ک.ک در شهرهای کردنشین سوریه، نیروهای پ.ک.ک با آغاز درگیری در مناطق کردنشین ترکیه، عملا سد بزرگتری بر سر راه ترکها هم در سوریه و هم در خود ترکیه شدند.
فعال شدن پ.ك.ك و امتيازاتي كه آنها را قانع نكرد
پ.ک.ک در قالب مذاکرات پنهانی از سوی واسطه های موجود با دولت ترکیه به صراحت تمام، خواستار پایان حبس انفرادی "عبدالله اوج الان" رهبر زندانی خود و اعتراف ترکیه به حقوق کردها در ترکیه و سپس در سوریه شد. اما ترکها با تخصیص یک سری حقوق فرهنگی به کردهای ترکیه از قبیل تاسیس مراکز فرهنگی و رادیو وتلویزیون کردی کوشیدند که کردها را در ترکیه نسبت به آینده خود در ترکیه وسوریه مطمئن كنند؛ به نحوی که مسئله کردها در سوریه و ترکیه بدون حضور پ.ک.ک مطرح شده و همسو با جریانات اخوان المسلمین هدایت شود.
به عبارت دیگر، دولت تركيه بار دیگر کوشید که پ.ک.ک را از محور اصلی بحث ها نادیده بگیرد چه بسا که دادن هر نوع امتیازی به پ.ک.ک بشدت دولت حاکم را روبروی گروههای پان ترکیستی قرار ميداد که كاملاً مخالف سیاستهای حزب حاکم بر ترکیه در خصوص کردهای این کشور بويژه پ.ک.ک هستند.
بارزاني؛ فرشته نجات تركيه نشد
به هر حال، دولت اردوغان درهای گفتگو را بیشتر از این باز نکرد و همزمان از طریق اشخاصی چون بارزانی کوشید که مانع قدرت گرفتن پ.ک.ک در سوریه شود اما اين ترفند نيز جواب نداد و بارزانی هم نتوانست سوپرمن ترکیه در حوزه کردی شود.
ساختار گروههای سیاسی کرد در ترکیه بنحوی است که این گروه یعنی پ.ک.ک توانسته است در میان مردم نفوذ زیادی پیدا بکند و تلاشها برای تشکیل گروههای كُردي موازي که در نقطه مقابل پ.ک.ک باشند و در اثر تكثر، نفوذ اين گروه را كاهش دهند، با شکست روبرو شده است.
تغيير فاز مبارزاتي پ.ك.ك از نظامي به نافرماني سياسي و اجتماعي
در عين حال، رهبران پ.ک.ک که در طول سالهاي گذشته بطور مکرر از پتانسیل نظامی خود علیه ترکیه استفاده کردهاند، در جديدترين اقدام خود تلاش كردند كه استراتژی جنگیشان را به سوی یک جنگ تمام عیار اجتماعی هدایت کنند؛ مبارزهای که شاید کمتر کسی می توانست پیش بینی کند این درگیری تا به این حد تبعات منفي بین المللی و داخلی برای اردوغان وحزبش به همراه داشته باشد.
به اين ترتيب، این بار جنگ نه در دل کوهها بلکه در درون زندانها سازمان یافت، بنحوی که به یکباره 700 زندانی کُرد، دست از خوردن غذا کشیدند و نبردی را شروع کردند که بعد از گذشت بیش از دو ماه می رود به خبرسازترین خبر در سطح جهانی تبدیل شود.
پوشش گسترده رسانهای این حرکت اجتماعی نیز خود عامل دیگری برای تشدید فشارها شده است، بطوری که رسانه های بزرگ دنیا لحظه به لحظه اخبار زندانیان و اعتصاب غذاي آنها را مخابره می کنند.
اعتصاب غذا؛ كابوس اردوغان
همزمان گروه موسوم به B.D.P بعنوان بازوی سیاسی پ.ک.ک در داخل ترکیه نیز به حمایت از این زندانیان پرداخت و شوی تئاتر زندانیان رفته رفته تبدیل به کابوسی برای اردوغان شد.
ابعاد اجتماعی این مبارزه به گونهای است که دست دولت ترکیه را برای برخوردهای فیزیکی کاملا بسته است. همچنين، برجسته تر شدن جنبه های انسانی زندانیان در رسانه ها اجازه نداد كه این تفکر که زندانیان سیاسی از طریق اعتصاب درصدد باج گیری از دولت هستند، قدرت بگیرد و تبدیل به یک واقعیت اجتماعی شود.
به هر حال، با گسترش دامنه این مبارزه اجتماعی این احتمال قوی وجود دارد که ترکیه هم در سوریه و هم در داخل، نبرد را به گروه مسلح مخالف خود ببازد. گروههايي که به خوبی توانستهاند با سازماندهی زندانیان سیاسی در داخل ترکیه، شبکهای انسانی در مقابل دولت ترکیه درست کنند و امروز مثل چاقوی دو سر تیزی عمل كنند که دست زدن به هر طرفش، مساوی است با بریدن دست.
بازي دو سر باخت
در اين شرايط، اگر دولت ترکیه خواسته زندانیان را در خصوص تغییر شرایط حبس "اوج الان" برآورده کند، با موج فزاینده انتقادهاي داخلی بخصوص از سوي ملی گراها روبرو خواهد شد که اصولا قائل به موضوع کردها در این کشور نیستند و همزما ن پیروزی بزرگی برای پ.ک.ک رقم خواهد خورد که پایگاه اجتماعی این گروه را به شدت افزایش خواهد داد.
از سوی دیگر، در مقابل نپذيرفتن خواسته زندانیان، دولت تركيه تحت فشار فزاینده بین المللی قرار خواهد گرفت و چه بسا موقعیت کنونی ترکیه را در سطح بین الملل بشدت تضعیف خواهد كرد واز سوی دیگر کماکان در سوریه و ترکیه با چالش کردها مجبور خواهد شد دست و پنجه نرم کند.
هرچند دولت ترکیه پس از اعتصاب غذای صدها زندانی کُرد، لایحهای به مجلس برده که تکلم به زبان کردی را در محاکم قضایی این کشور مجاز میشمارد، اما این، همهي صورت مسئله نیست که بتوان آن را با تجویز خاصی حل کرد. ترکیه امروز در آستانه تنش های بزرگ اجتماعی قرار گرفته است که هر تصمیمی در خصوص روند این تنش از سوی دولت ترکیه، مساوی است با هزینه های غیر قابل پیش بینی که بناچار باید آن را بپردازد.
گل به خوديِ دردناك
ترکیه در حقیقت با آغاز بحران سوریه سعی کرد توپ را به زمین بازی سوریه بکشاند اما امروز با توپی در زمین خود روبرو شده است که هر گونه حرکتی در زمین، مساوی است با گل به خودی! گلی که چه بسا اگر توسط حریف به تور دروازه می نشست، به اندازه این گل به خودی، دردناک نبود.
نظرات شما عزیزان:
|